Tips en trics voor jonge prothesedragers/ net geamputeerden
Het kost geduld en tegelijkertijd doorzettingsvermogen om uiteindelijk zo optimaal mogelijk je nieuwe been te gaan gebruiken. Bewust zeg ik ‘been’ en geen prothese. Want mijn prothese is voor mij inmiddels mijn been; het hoort bij mij en is niet zomaar een ‘ding’. Die stap zal jij hopelijk ook geleidelijk aan mogen maken. Zoals je wellicht in een eerdere blog van mijn coach Guido Bonsen hebt kunnen lezen kan je in korte tijd al op zo’n 70% van je revalidatie zijn. Ook is alles trainbaar, echt alles! Geloof me.
De meest praktische tip die ik gelijk kan geven: train en neem de tijd om dit goed te doen!
Stomp zwachtelen
Je bent net geamputeerd, ziet je stomp en denkt ‘’wat nu?!’’. Allereerst is mijn advies: goed herstellen en zorgen dat de zwelling afneemt en het litteken heelt. En leer je stomp zwachtelen! Ergens in je geamputeerde leven gaat dit van pas komen, of dat nou nu al is om zwelling tegen te gaan of ergens in de toekomst omdat je je been langere tijd uit moet houden wegens bijvoorbeeld een drukplekje. Met stomp zwachtelen zorg je ervoor dat je been een mooie vorm krijgt of behoudt wanneer je nog geen liner of prothese kan dragen.
Het dragen van alle componenten die bij je prothese horen is trainen!
Als je stomp er klaar voor is krijg je je eerste liner. Mijn eerste kennismaking met een liner was confronterend. Ik dacht dat dit de eerste stap zou zijn richting zo snel mogelijk weer kunnen lopen. En hoewel dat ook zo is, moest ik heel erg wennen en het dragen ervan echt trainen. Hoe train je dat dan? Binnen de eerste 2 minuten voelde ik het materiaal trekken aan mn littekens. Het zat het behoorlijk strak en ik wilde hem alweer uitdoen. Een uur later deed ik hem weer voor 2 minuten aan en zo was ik de hele dag bezig. Trainen dus! 2 minuten werden 5 minuten, toen 10, 15, een uur, twee uur… totdat ik hem hele dagen aan kon hebben!
En dan de eerste prothese. Ook dat was confronterend en zat net als de liner eerst helemaal niet zo fijn. Dezelfde training begon: 2 minuten, 5, 10, 15, een uur, twee uur, tot de hele dag. Uiteraard is er dan nog een verschil tussen het alleen aan hebben van de prothese, en ook daadwerkelijk lopen. Lopen is zwaarder en meer belastend voor je stomp, dus houdt daar rekening mee.
Omarm je constant veranderende stomp
Gedurende de tijd van het optrainen van het dragen van je liner en prothese zal je stomp ongetwijfeld gaan veranderen! Veranderen van vorm en veranderen in omvang. Dit is heel normaal en zal zeker nog 2 jaar zo blijven. In het begin zijn de veranderingen groot en zal je dit direct merken, maar naarmate de tijd vordert wordt dit steeds minder. Je stomp is zich aan het aanpassen. Dit is een goede ontwikkeling dus omarm het! Je bent goed bezig!
Progressie bijhouden
Dit klinkt voor de hand liggend, je ziet tenslotte je stomp elke dag, dus progressie houd je altijd in de gaten. Maar het kan ook een dagje iets minder gaan, en dan hoef je niet direct gefrustreerd te zijn. Het hoort er helaas bij. Daarom is het des te waardevoller om je progressie over een langere tijd bij te houden. Dus niet elke dag, maar elke maand bijvoorbeeld. Als je vandaag precies een maand terugkijkt naar waar je toen stond, zal je versteld staan over wat je alweer hebt bereikt. Zo houd je de moed erin! Toen ik een stompcorrectie onderging en dit in de nazorg helemaal misging, heb ik elke eerste van de maand een foto plus een bijschrift gemaakt. Als ik daarop terug kijk zie ik geen enkele periode waarin ik geen stappen vooruit heb gemaakt.
Je wordt goed in wat je traint
Dit gaat vooral over wat JIJ graag (weer) wilt ondernemen. Ik wilde sporten, dat was heel helder. Dat kan ik nu ook elke dag. Maar misschien wil ik na mijn sportcarrière wel weer de hele dag door de stad kunnen slenteren met vriendinnen. Kan ik dat nu niet dan? Ik sport toch de hele week.. dan moet dat ook wel lukken?! Nou nee dus! Je wordt goed in wat je traint. Ik ben gewend geraakt aan korte, felle en gevarieerde impact (verspringen en sprinten), niet langere lage impact (wandelen).
Dus wat wil jij?
Je hebt een prothese gekregen, jouw nieuwe been/benen. Daar ga je mee leren omgaan en elke dag, elke maand maak je stappen daarin. Je hele leven lang. Je leert steeds beter luisteren naar je eigen nieuwe lijf. Niets is onmogelijk als je bereid bent de tijd en energie erin te steken. Zet ‘m op!
Over de blogger
Fleur Jong
Fleur Jong (1995) verloor beide onderbenen en 8 vingerkootjes door een bacteriële bloedinfectie toen ze 17 jaar oud was. Binnen 24 uur zag het leven er ineens heel anders uit, maar gelukkig lacht het leven haar nu niet minder toe. Ze doet aan topsport, studeert en staat stevig in haar vele paar schoenen op haar protheses. "Ik weet niet hoe mijn leven eruit had gezien als dit niet was gebeurd, maar wat ik wel weet is dat ik nu gelukkig ben. Dan doet de rest er niet meer toe. Ik heb een enorm leuk leven!"
Prothesen: Pro Flex XC, Pro Flex Align, Cheetah Xtend, Össur Iceform Sleeves.