Bert & Mitch over de (on)zichtbaarheid van hun prothese

​​Iedere prothesegebruiker zal het herkennen: in het openbare leven voel je je soms net een bekende Nederlander. Of beter gezegd: een bekeken Nederlander. Hoe ga je daar mee om? Verberg je je prothese of juist niet? Bert Pot en Mitch Valize vertellen hun verhaal.

Wat doen jullie? Je prothese tonen of liever verbergen?

Bert: "Ik verberg mijn prothese bewust niet, met name vanwege het feit dat ik me niet wens aan te passen. Ik zie om me heen veel mensen die er wél voor kiezen, en dat is hun goed recht, maar ik vind dat ik mezelf dan tekort zou doen. Als ik vroeger in de zomer een T-shirtje met korte mouwen droeg, zou ik dan nu ineens lange mouwen moeten dragen? Alleen maar omdat ik een armprothese heb? Ik dacht het niet. Mijn prothese hoort bij mij." 

Mitch: "Ik schaam me nergens voor. Die fase heb ik overigens wel gehad, vooral in de puberteit, maar nu zal de mening van anderen me een rotzorg zijn. Sterker nog, mijn prothese is bewust heel opvallend, kleurrijk en niet cosmetisch afgewerkt. Onder een korte broek is het een echte eyecatcher."

Hoe reageren mensen op straat op je prothese?

Bert: "Veel mensen kijken eerst naar mijn hand, daarna pas naar mij. Dat vond ik misschien wel de moeilijkste aanpassing na de amputatie. Ik ben namelijk nog steeds dezelfde persoon! Bovendien kijken die mensen waarschijnlijk niet naar mensen met een bril, gehoorapparaat of beugel, terwijl dat net zo goed protheses zijn… Aan de andere kant: het is mens-eigen om te kijken en ik ben niet bang voor de confrontatie." 

Mitch: "Ik wíl mijn prothese graag tonen, zodat mensen met eigen ogen zien wat je er allemaal mee kunt bereiken. Ik merk dat als ik er op deze manier mee omga, het voor anderen gemakkelijker wordt. De kloof om op me af te stappen, wordt kleiner. Vaak vragen mensen of ik een ongeluk heb gehad, ze staan er niet snel bij stil dat een beperking aangeboren kan zijn. In de sportschool daarentegen, bewonderen ze me juist om wat ik kan."

Wat is een van de meest bijzondere reacties op je prothese?

Bert: "Ik geef veel voorlichting op scholen, werken met kinderen is heel leuk. Je krijgt vaak heel directe vragen als 'Waar is je hand?' of 'Ben je een robot?'. Mijn belangrijkste les is kinderen te laten zien hoe je kunt omgaan met tegenslag in het leven. Dat lukt altijd. In een uurtje in de klas verander je van zielig naar hartstikke stoer."

Mitch: "In een van de voorbije zomers sprak iemand me op het station aan. Hij zei: 'Jij loopt nog beter dan veel mensen zónder prothese'. Zo'n opmerking vind ik een mooie opsteker. En als ik lange broeken draag, ontdekken mensen soms pas na maanden dat ik een prothese heb. Ik denk dat ik me daar ook naar gedraag: ik weet niet beter en dénk er vaak niet eens aan."

Hebben jullie ook wel eens nare ervaringen?

Bert: "Op een dag vroeg een kind op straat aan zijn vader: 'Papa, wat heeft die meneer?' Van wat de vader antwoordde komt het stoom soms nóg uit mijn oren: 'Die meneer is onvoorzichtig geweest'. Ik heb maar niets gezegd en ben doorgelopen. Zo'n reactie zegt meer over hem dan over mij."

Mitch: "Dat kinderen je aankijken, vind ik niet erg, zij hebben waarschijnlijk nog nooit een prothese gezien. Maar als volwassenen blijven staren, kan ik daar slechter tegen. Vraag gewoon wat je wilt vragen! Er is een fase geweest dat zelfs mijn vrienden zich bekeken voelden…"

Vertel je graag over je prothese of alleen als het nodig is?

Bert: "Ik vertel er graag over. Mijn verhaal is mijn verhaal: ik leg het serieus uit, maar probeer er ook humor in te verweven. Ik hoop dat mensen zich naderhand herinneren dat iemand met een prothese niet zielig is. Anders, maar daardoor niet minder mooi of bijzonder."

Mitch: "Ik vind het ook leuk om erover te vertellen. Binnen het revalidatiecentrum word ik vaak ingezet als ervaringsdeskundige, bijvoorbeeld om jonge mensen met een trauma op weg te helpen. Ik maak anderen graag attent op de mogelijkheden van een leven met een prothese."

Tot slot: hoe trots zijn jullie op je lichaam?

Bert: "Ik ben even trots als vóór het ongeluk, maar wel op een andere manier. Ik zou er alles voor over hebben om de tijd terug te draaien, zodat ik mijn vrouw en kinderen weer met twee echte handen kan omhelzen. Maar dat gaat nu eenmaal niet. Tegelijk ben ik heel trots op wat ik met mijn prothese heb bereikt. Mijn prothese is een volwaardig onderdeel van mijn leven geworden."

Mitch: "Heel trots. Ik weet zelfs zeker dat als ik géén prothese had gehad, ik niet de persoon zou zijn die ik vandaag de dag ben. Laat staan dat ik had kunnen bereiken wat ik bereikt heb! Ik ben heel blij met mijn leven, mijn prothese heeft me bijna uitsluitend mooie dingen opgeleverd."